DETERMINACIJA HAPLOTIPA SOJEVA Xanthomonas arboricola pv. pruni POREKLOM SA BRESKVE I KAJSIJE U SRBIJI

Abstract

Xanthomonas arboricola pv. pruni (Xap), prouzrokovač bakteriozne pegavosti listova i plodova, rak-rana i sušenja grana koštičavih voćnih vrsta, široko je rasprostranjena fitopatogena bakterija u svetu. Zbog šteta koje izaziva svrstana je u regulisane nekarantinske organizme u Evropi (EU_2019_2072_AnnexIV_RNQP), dok se u Srbiji nalazi na Listi IA deo I (Službeni glasnik 57/15). Parazitira vrste iz roda Prunus, a glavni domaćini od ekonomskog značaja su P. persica (breskva), P. persica var. nucipersica (nektarina), P. domestica (šljiva), P. armeniaca (kajsija) i P. dulcis (badem). U Srbiji je prvi put eksperimentalno potvrđena na području Fruške Gore i to na listovima breskve (Irig) tokom 2019. godine, a nakon toga 2020. na listovima i plodovima kajsije (Bešenovo). U ranijem periodu prisustvo Xap je potvrđeno u gotovo svim državama sa kojima se Srbija graniči. Cilj ovog rada je da se utvrdi genetički haplotip sojeva Xap izolovanih u Srbiji i uporedi sa populacijama ove vrste poreklom sa različitih kontinenata i biljnih domaćina. U radu je korišćeno 20 sojeva bakterije, 10 poreklom sa lista breskve izolovanih 2019. i 10 poreklom sa ploda kajsije izolovanih 2020. godine. Metoda lančane reakcije polimeraze (PCR) je korišćena za amplifikaciju dnaK, fyuA, gyrB i rpoD konzervisanih gena. Sekvenciranjem PCR produkata dobijene su parcijalne sekvence gena. Konkatamerna sekvenca (2558 nt) napravljena je spajanjem sekvenci 4 korišćena gena i korišćena za pravljenje haplotipske mreže (TCS algoritam implementiran u PopART v 1.7 programu) zajedno sa sojevima deponovanim u NCBI bazi podataka (17 sojeva Xap poreklom iz SAD, Novog Zelanda, Argentine, Australije, Brazila, Urugvaja, Južne Koreje, Francuske, Italije i Španije). Prema dobijenim rezultatima svi Xap sojevi poreklom iz Srbije (20) genetički su homogeni. Svi korišćeni Xap sojevi (37) razvrstani su u dva haplotipa; Xap sojevi poreklom iz Srbije kao i sojevi iz SAD, Italije, Francuske, Španije Australije i Brazila pripadaju Haplotipu I, dok sojevi poreklom iz Novog Zelanda, Argentine, Urugvaja i Južne Koreje pripadaju Haplotipu II. Rezultati ukazuju na postojanje dve genitički različite populacije ove fitopatogene bakterije. Takođe može se istaći da nije utvrđena korelacija u srodnosti i poreklu kao i distribuciji Xap, obzirom da mesto izolacije i domaćin sa koga su sojevi izolovani nisu uticali na utvrđeni genotip bakterije.