Hladni rat u nauci Jugoslavije: odnos nauke i političke ideologije u FNRJ

Abstract

Promene koje su usledile u Federativnoj Narodnoj Republici Jugoslaviji nakon raskida sa Sovjetskim Savezom 1948. godine odrazile su se na sve društvene sfere, uključujući i sferu nauke. Namera ovog rada je da ispita prirodu promena u nauci Jugoslavije u kontekstu hladnog rata. Posebna pažnja će biti posvećena procesu decentralizacije u organizaciji nauke, uvođenju koncepta suverene nauke i efekte koje na nauku ima uvođenje ograničenog tržišta u Jugoslaviju.

Predmet rada je analiza odnosa nauke i političke ideologije na primeru istorije saradnje FNRJ i SSSR, te praktičnih posledica prekida te saradnje 1948. godine na obrazovni i naučni sistem FNRJ, konkretno nuklearnu fiziku, sa osvrtom na ekonomsko-političku transformaciju u kontekstu hladnog rata.

Ovo ujedno predstavlja i ispitivanje jugoslovenskog doprinosa pretpostavkama za nastanak fenomena koji bi se mogao označiti kao nesvrstana nauka odnosno nauka oblikovana u periodu duboke podele sveta na Istočni i Zapadni blok, u državama koje su se borile za nezavisnost, formirajući kasnije Pokret nesvrstanih.